महाराष्ट्रात सध्या सर्वत्र अतिक्रमण काढण्याची मोहीम जोर धरून आहे, अनेक ठिकाणी अतिक्रमण काढले जात आहेत यात पुणे अहिल्यानगर ते छत्रपती संभाजीनगर महामार्ग देखील आहे व या रस्त्याच्या दुतर्फा असणारी अतिक्रमण काढण्यात येत आहेत, येत्या काळात हा महामार्ग सहा पदरी होणार अशी चर्चा आहे परंतु यामागील सत्यता जाणून घेण्यासाठी आम्ही माहितीपूर्ण लेख प्रदर्शित करत आहोत ज्याद्वारे वाचकांची शंका कुशंका दूर होऊन प्रश्नांची उत्तरे मिळतील.
पुणे, अहिल्यानगर ते छत्रपती संभाजीनगर दरम्यान सहा पदरी महामार्गाच्या निर्मितीसाठी महाराष्ट्र शासनाने मंजुरी दिली आहे. या प्रकल्पामुळे दोन्ही शहरांमधील प्रवासाचा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी होणार आहे आणि या भागातील आर्थिक आणि सामाजिक विकासाला चालना मिळणार आहे.
या महामार्गाच्या पहिल्या टप्प्यात पुणे ते शिरूर दरम्यान ५३ किलोमीटर लांबीचा सहा पदरी उन्नत मार्ग (फ्लायओव्हर) बांधण्यात येणार आहे. या उन्नत मार्गासाठी अंदाजे ७,५१५ कोटी रुपये खर्च अपेक्षित आहे. या प्रकल्पामुळे पुणे शहरातील वाहतुकीची समस्या कमी होईल आणि प्रवास अधिक सुलभ होईल.
शिरूर ते अहमदनगर आणि पुढे छत्रपती संभाजीनगरपर्यंत ग्रीनफिल्ड एक्सप्रेसवे ( Pune Ahilyanagar Sambhajinagar Greenfield Expressway )
बांधण्यात येणार आहे. या मार्गामुळे पुणे ते छत्रपती संभाजीनगर हे २३० किलोमीटरचे अंतर केवळ दोन तासांत पूर्ण होणार आहे. यामुळे सध्याच्या मार्गावरील वाहतूक कोंडी आणि वेळेची बचत होईल.
या महामार्गामुळे पुणे शहराची समृद्धी महामार्गाशी थेट जोडणी होणार आहे, ज्यामुळे नागपूर ते पुणे प्रवासाचा कालावधी सुमारे साडेचार तासांपर्यंत कमी होईल. या प्रकल्पामुळे पुणे, अहमदनगर आणि छत्रपती संभाजीनगर या तीनही जिल्ह्यांच्या विकासाला चालना मिळेल.
हेही वाचा… pune aurangabad expressway: पुणे-अहमदनगर-औरंगाबाद द्रुतगती महामार्ग
या प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळ (एमएसआरडीसी) आणि सार्वजनिक बांधकाम विभाग (पीडब्ल्यूडी) एकत्रितपणे काम करतील. प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी आवश्यक त्या सर्व परवानग्या आणि निधीची व्यवस्था करण्यात आली आहे. या महामार्गाच्या बांधकामामुळे या मार्गावरील प्रवास अधिक सुरक्षित, जलद आणि आरामदायी होईल, ज्यामुळे या भागातील पर्यटन, उद्योग आणि व्यापाराला प्रोत्साहन मिळेल.
हा प्रकल्प महाराष्ट्र राज्य पायाभूत सुविधा विकास महामंडळ (MSIDC) द्वारे राबविला जाईल, जो भौतिक पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी राज्य सार्वजनिक बांधकाम विभागाच्या (PWD) सहकार्याने स्थापन केलेला महाराष्ट्र सरकारचा एक उपक्रम आहे.
पीडब्ल्यूडीच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, “मार्च २०२४ मध्ये झालेल्या सामंजस्य करारानुसार, पीडब्ल्यूडी आणि महाराष्ट्र सरकार दोन वर्षांत प्रकल्प सुरू करण्यासाठी आवश्यक त्या सर्व उपाययोजना करतील, अन्यथा रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय (एमओआरटीएच) सार्वजनिक हितासाठी संपूर्ण प्रकल्प ताब्यात घेण्याचा विचार करू शकते.”
मंत्रिमंडळ बैठकीत अहिल्यानगर ते छत्रपती संभाजीनगर या राष्ट्रीय महामार्गाचे अपग्रेडेशन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. एमएसआयडीसी द्वारे राबविण्यात येणाऱ्या या प्रकल्पासाठी पुणे-शिरूर रस्त्यासाठी ₹ ७,५१५ कोटी खर्च अपेक्षित आहे, तर अहमदनगर बायपासमार्गे छत्रपती संभाजीनगर रस्त्याच्या सुधारणासाठी अतिरिक्त ₹ २,०५० कोटींची तरतूद करण्यात आली आहे. महामार्गाचा एकूण खर्च ₹ ९,५६५ कोटी इतका आहे.
नवीन पुणे-शिरूर-अहमदनगर-छत्रपती संभाजीनगर ग्रीनफील्ड एक्सप्रेसवे सध्याच्या पुणे-नगर-छत्रपती संभाजीनगर रस्त्याला समांतर धावेल. एक्सप्रेसवेमध्ये सहा स्तर असतील आणि शिरूर, अहमदनगर, नेवासा, देवगड, पैठण आणि छत्रपती संभाजीनगर या शहरांना अधिकृत प्रवेश आणि निर्गमन बिंदू प्रदान करेल. एक्सप्रेसवेची एकूण लांबी अंदाजे २५० किमी असेल.
शिरूर ते अहमदनगर मार्गावरील टोल वसुली पूर्ण झाल्यानंतर, सार्वजनिक बांधकाम विभागाने तो एमएसआयडीसीकडे हस्तांतरित केला जाईल. त्याचप्रमाणे, देवगड ते छत्रपती संभाजीनगर मार्गावरील टोल वसुली पूर्ण झाल्यानंतर, तो सुधारणांसाठी एमएसआयडीसीकडे हस्तांतरित केला जाईल.
या प्रकल्पाच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी स्थानिक प्रशासन, नागरिक आणि उद्योग क्षेत्राने सहकार्य करणे आवश्यक आहे. महामार्गाच्या बांधकामादरम्यान पर्यावरणीय आणि सामाजिक परिणामांचा विचार करून, शाश्वत विकासाच्या तत्त्वांचे पालन केले जाईल. या प्रकल्पामुळे महाराष्ट्रातील रस्ते वाहतुकीच्या पायाभूत सुविधांमध्ये लक्षणीय सुधारणा होईल आणि राज्याच्या सर्वांगीण विकासाला गती मिळेल.
एकूणच, पुणे ते छत्रपती संभाजीनगर ( Pune Ahilyanagar Sambhajinagar Greenfield Expressway ) सहा पदरी महामार्ग प्रकल्प हा राज्याच्या प्रगतीचा एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे, ज्यामुळे या क्षेत्रातील नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल आणि महाराष्ट्राच्या विकासाला नवी दिशा मिळेल.