सेंद्रिय शेती ही एक नैसर्गिक आणि शाश्वत शेती पद्धत आहे, ज्यामध्ये रासायनिक खतांचा वापर न करता नैसर्गिक घटकांचा वापर केला जातो. आजकाल आरोग्यदायी अन्नाची मागणी वाढत असल्याने सेंद्रिय शेतीकडे लोकांचा कल वाढत आहे.
सेंद्रिय शेती म्हणजे काय?
सेंद्रिय शेती म्हणजे अशी शेती जिथे रासायनिक खते, कीटकनाशके आणि जनुकीय सुधारित बियाण्यांचा वापर न करता नैसर्गिक घटक वापरले जातात. यात गांडूळ खत, निंबोळी खत, जैविक कीटकनाशके यांचा समावेश होतो.
सेंद्रिय शेतीचे फायदे:
- मृदास्वास्थ सुधारते: जमिनीतील जैविक घटक वाढतात.
- आरोग्यासाठी सुरक्षित: रासायनिक अवशेष नसल्यामुळे सुरक्षित अन्न मिळते.
- पर्यावरणपूरक: जमिनीचा पोत सुधारतो आणि जैवविविधता टिकवली जाते.
- कमी उत्पादन खर्च: नैसर्गिक खते आणि तंत्रांचा वापर केल्यामुळे खर्च कमी होतो.
सेंद्रिय शेती कशी करावी?
- योग्य जमीन निवड:
जमिनीची सुपीकता जास्त असावी.
रासायनिक खतांचा वापर टाळावा.
गाळाच्या जमिनीपेक्षा काळी आणि पोयट्याची जमीन अधिक चांगली.
- सेंद्रिय खतांचा वापर:
गांडूळ खत, कंपोस्ट खत आणि निंबोळी खत यांचा उपयोग करावा.
शेणखत वापरल्याने मातीचा पोत सुधारतो.
- आंतरपीक पद्धती आणि मिश्र शेती:
एकाच वेळी वेगवेगळी पिके घेतल्यास उत्पादन जास्त मिळते.
सोयाबीन + मक्याचे मिश्र पीक फायदेशीर ठरते.
4.नैसर्गिक कीड व रोग नियंत्रण:
दशपर्णी अर्क, निंबोळी तेल यांचा उपयोग करावा.
ठिबक सिंचनाचा अवलंब केल्यास कीड नियंत्रण सहज होते.
निष्कर्ष:
सेंद्रिय शेती ही आधुनिक काळात शेतकऱ्यांसाठी मोठ्या उत्पन्नाचा स्रोत बनत आहे. जर योग्य नियोजन आणि तंत्रज्ञान वापरले, तर कमी खर्चात जास्त नफा मिळवता येतो.
Krushiyojana.com वर नवनवीन सेंद्रिय शेती तंत्रज्ञानाची माहिती मिळवा.
वरील माहिती उपयोगी वाटल्यास कमेंट करा आणि पोस्ट शेअर करा!
