गाई-म्हशी बादलीभर दूध देतील, फक्त हा चारा दुभत्या जनावरांना खाऊ द्या, आरोग्यही चांगले राहील

दूध उत्पादन वाढवण्यासाठी नैसर्गिक उपाय:

शेतकरी आणि पशुपालक दूध उत्पादन वाढवण्यासाठी विविध उपाय वापरत असतात. बाजारात अनेक प्रकारचे जनावरांसाठी पूरक खाद्य उपलब्ध असले तरी, नैसर्गिक पद्धतीने दूध उत्पादन वाढवणे हे अधिक फायदेशीर ठरते. उत्तराखंडच्या बागेश्वर जिल्ह्यातील शेतकरी एक पारंपरिक पद्धत वापरतात, ज्यामुळे दुधाचे पोषणमूल्य वाढते आणि चव सुधारते.

ओकची पाने – दूध उत्पादन वाढवण्याचा नैसर्गिक उपाय ( गाई म्हशींचे दूध वाढवण्याचे उपाय )

बागेश्वरच्या ग्रामीण भागात गाई आणि म्हशींच्या दुधाचा दर्जा सुधारण्यासाठी ओकची पाने खायला दिली जातात. ही पद्धत शतकानुशतके चालत आलेली असून यामुळे दुधातील स्निग्धांश आणि पोषणतत्त्वे वाढतात.

ओकच्या पानांचे पोषणमूल्य ( पशुपालकांसाठी फायदेशीर चारा )

पशुतज्ज्ञ रमेश पांडे यांच्या मते, ओकच्या पानांमध्ये लोह, कॅल्शियम, फायबर आणि अँटीऑक्सिडंट्स असतात. हे घटक दुभत्या जनावरांची पचनक्रिया सुधारतात आणि रोगप्रतिकारशक्ती वाढवतात. परिणामी, गाई-म्हशींना अधिक दूध येते आणि ते जास्त पौष्टिक होते.

दुधाची गुणवत्ता सुधारते ( सेंद्रिय दूध उत्पादन )

➜ ओकच्या पानांमुळे दुधाची चव अधिक गोडसर आणि गाढ होते.
➜ दूध अधिक पचण्यास सोपे होते आणि स्निग्धांश (Fat Content) वाढतो.
➜ यामुळे शेतकऱ्यांना चांगल्या दर्जाच्या दुधासाठी जास्त दर मिळू शकतो.

पशुपालकांसाठी फायदे ( गाई आणि म्हशींसाठी उत्तम आहार )

➜ नैसर्गिक आहारामुळे गाई-म्हशी निरोगी राहतात.
➜ रोगप्रतिकारशक्ती वाढल्याने औषधांचा खर्च कमी होतो.
➜ सेंद्रिय दूध उत्पादनासाठी ही पद्धत फायदेशीर आहे.

शेतकऱ्यांनी हा उपाय का अवलंबावा?

आजच्या काळात अनेक शेती व्यवसायिक आणि डेअरी फार्मर्स गाई-म्हशींच्या आहारात बदल करून दूध उत्पादन वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. रासायनिक पूरकाऐवजी नैसर्गिक खाद्य दिल्यास दुधाचे पोषणमूल्य वाढते आणि आरोग्यदृष्ट्या फायदेशीर ठरते.

टिप –

ओकच्या पानांचा उपयोग हा शतकानुशतके वापरला गेलेला प्रभावी उपाय आहे. दूध पौष्टिक, गोडसर आणि उच्च दर्जाचे व्हावे असे वाटत असल्यास, हा नैसर्गिक उपाय नक्कीच फायदेशीर ठरेल.

---