दुग्ध क्षेत्रासाठी विशेष पॅकेज, 10 कोटी शेतकर्‍यांना फायदा होणार आहे

टीम कृषी योजना / Krushi Yojana

दुग्ध क्षेत्र:

जाणून घ्या, सरकारची योजना काय आहे आणि शेतकाऱ्यांना याचा कसा फायदा होईल देशातील दुग्ध व पशुपालन प्रोत्साहन देण्यासाठी केंद्र सरकारने विशेष पॅकेज मंजूर केले आहे. यामुळे दुग्ध क्षेत्रातील शेतकर्‍यांचे उत्पन्न वाढेल आणि त्याचा फायदा सुमारे 10 कोटी दुग्ध क्षेत्रातील शेतकऱ्यानं पर्यंत पोहोचेल, Special package for dairy sector will benefit 10 crore farmers असा सरकारचा विश्वास आहे. प्रसारमाध्यमे आणि वर्तमानपत्रातून मिळालेल्या माहितीच्या आधारे केंद्र सरकार कित्येक योजना राबवित आहे.देशात या योजना सुरू ठेवण्यासाठी अर्थविषयक मंत्रिमंडळाच्या समितीने विशेष पशुधन क्षेत्र पॅकेज कार्यान्वित करण्यास मान्यता दिली आहे. याअंतर्गत अनेक उपक्रमांचा समावेश करण्यात आला आहे. यासह सरकारच्या या योजनांचे अनेक घटक सुधारित केले आहेत. हे पुढील पाच वर्षांसाठी आहे, जे 2021-22 पासून पुढील 5 वर्षे चालतील.या पॅकेजअंतर्गत, केंद्र सरकार येत्या पाच वर्षांत एकूण 54618 कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्यासाठी 9800 कोटी रुपयांची मदत देईल.

दुग्ध उद्योग:

या योजनेत शेतकऱ्यांना लाभ मिळेल पशुसंवर्धन विभागाच्या सर्व योजनांचा तीन प्रमुख विकास योजनांच्या वर्गवारीत समावेश केला जाईल. यामध्ये राष्ट्रीय गोकुळ मिशन, राष्ट्रीय दुग्ध विकास कार्यक्रम (एनपीडीडी), राष्ट्रीय पशुधन अभियान (एनएलएम) आणि पशुधन गणना व एकात्मिक नमुना सर्वेक्षण (एलसी-आणि-आयएसएस) उप-योजनांचा समावेश आहे. याद्वारे सर्व उप-योजनांचा लाभ एकाच वेळी शेतकऱ्यांना मिळू शकेल.

या योजनेचे बदललेले नाव रोग नियंत्रण कार्यक्रमाचे नामकरण पशुधन आरोग्य आणि रोग नियंत्रण कार्यक्रम (एनएडीसीपी) असे केले गेले आहे. यात विद्यमान पशुधन आरोग्य आणि रोग नियंत्रणाचा समावेश आहे, परंतु त्यात राष्ट्रीय पशु रोग नियंत्रण कार्यक्रम आणि पायाभूत सुविधा विकास निधीचा समावेश आहे. पशुसंवर्धन इन्फ्रास्ट्रक्चर डेव्हलपमेंट फंड (एएचआयडीएफ) आणि डेअरी इन्फ्रास्ट्रक्चर डेव्हलपमेंट फंड (डीआयडीएफ) मध्ये विलीनीकरण करण्यात आले आहे.अशा प्रकारे पायाभूत सुविधा विकास निधी तयार केला गेला आहे. दुग्धशाळेत काम करणार्‍या दुग्ध सहकारी संस्था व शेतकरी उत्पादक संस्थांनाही या तिसर्‍या प्रकारात समाविष्ट केले गेले आहे, जेणेकरुन दुग्ध सहकारी यांना मदत करता येईल.

या योजनेतून पशुपालकांना हे लाभ मिळतील

पशुपालकांना होणारे फायदे राष्ट्रीय गोकुळ मिशन देशी प्रजातींच्या विकास व संवर्धनास मदत करतील. यामुळे गावातील गरीब लोकांची आर्थिक स्थिती सुधारेल. नॅशनल डेअरी डेव्हलपमेंट प्रोग्राम स्कीम (एनपीडीडी) चे उद्दीष्ट आहे की दूध साठवण्यासाठी सुमारे 8900 कूलर बसविले जावेत. या चरणात आठ लाखाहून अधिक दूध उत्पादकांना फायदा होईल आणि 20 एलएलपीडी दुधाची अतिरिक्त खरेदी शक्य होईल.एनपीडीडी अंतर्गत, जपान आंतरराष्ट्रीय सहकार संस्था (जीआयसीए) कडून आर्थिक सहाय्य मिळेल, ज्यामुळे 4500 गावात नवीन पायाभूत सुविधा निर्माण होतील.

येथे शेतकऱ्यांच्या नाकारलेल्या विमा हक्काच्या पुन्हा पडताळणीचे आदेश शेतकर्‍यांच्या अपघात विमा अंतर्गत नाकारण्यात आलेल्या दाव्यांची पुन्हा पडताळणी करण्याचे आदेश राजस्थान सरकारने दिले आहेत. माध्यमांना मिळालेल्या माहितीच्या आधारे, राजस्थानचे कुलसचिव श्री. मुक्तानंद अग्रवाल म्हणाले की, विमा कंपनी अपघात विमा आणि सहकार जीवन सुरक्षा विमा योजनेतील शेतकऱ्यांच्या नाकारलेल्या विमा दाव्यांची पडताळणी करेल.विम्याची व्यवस्था केली आहे अशा परिस्थितीत, कोणत्याही शेतकऱ्यांकडे कागदपत्र नसल्यामुळे विमा दावा नाकारला गेला असेल तर दावा मिळाल्यानंतर त्याची पडताळणी केली जाईल. श्री. अग्रवाल यांनी विमा कंपनीला सादर केलेल्या दाव्यांचा आढावा घेण्यासाठी, विमा कंपनीने सन 2016 -2017 ते सन 2021 -2022 या वर्षात कंपनीने नाकारलेल्या दाव्यांचा आढावा घेण्यासाठी विमा कंपन्यांसमवेत आढावा बैठक घेतली. ते म्हणाले की, कंपनीने शेतकर्‍यांच्या प्रलंबित दाव्यांचा त्वरित तोडगा काढून शेतकऱ्याला दिलासा द्यावा. ते म्हणाले की, सध्या युनिव्हर्सल चॅम्प्सकडून मोठ्या प्रमाणावर प्रलंबित असलेल्या दाव्यांची यादी, जे कागदपत्रांच्या यादीमध्ये गहाळ आहेत, त्यांना केंद्रीय सहकारी बँकासमवेत सामायिक करावे. या बैठकीला विभाग, बँका आणि 6 विमा कंपन्यांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते.